راز مرگ «کیارستمی» در پوشه فرانسوی ها

عصرصادق ؛در دهه اخیر در دنیای پزشکی کشور مواردی از خطا یا قصور پزشکی بیش از پیش دیده می شود، که طرح این موارد در قالب رسانه ها موجب ایجاد شبهات فراوانی بر چهره پزشکان شده است. یکی از این موارد فوت عباس کیارستمی، هنرمند کشورمان است. همچنان که این پرونده روی میز نظام پزشکی قرار دارد، رئیس سازمان در نشست خبری که دیروز برگزار شد اعلام کرد تا پایان سال ۹۵ گزارشی تحلیلی از خطاهای پزشکی ارائه خواهد کرد.
بررسی مرحله به مرحله پرونده پزشکی کیارستمی
علیرضا زالی، رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور در کنفرانس خبری روز گذشته در جمع خبرنگاران وضعیت پزشکی کشور را در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار داد.
یکی از مهمترین سوالاتی که از رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور پرسیده شد، حول پرونده فوت عباس کیارستمی بود. کیارستمی که بیماری اش از روز های ابتدایی سال ۹۵ رسانه ای شد، پس از پشت سر گذاشتن عمل جراحی مختلف در کشور سرانجام در تاریخ ۱۴ تیرماه برای ادامه درمان راهی کشور فرانسه شد که پس از چند روز در پاریس درگذشت. قصور در پرونده پزشکی کیارستمی از همان روزها روی زبان ها آمد و وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی برای پاسخ گویی به رسانه تیم هایی را تشکیل دادند.
رییس کل سازمان نظام پزشکی روز گذشته در این باره گفت: « مکاتباتی با با نظام پزشکی کشور فرانسه انجام شده است. البته از فرزند آقای کیارستمی هم درخواست کردیم فایل بالینی که در اختیارشان است را به ما ارائه دهند، اما تاکنون چیزی به ما ارائه نشده است.» وی درباره روند بررسی پرونده کیارستمی گفت: «این پرونده در نظام پزشکی در حال رسیدگی است و وزیر بهداشت هم براساس قانون این رسیدگی را تحت نظر دارند. برهمین اساس تمام تلاش ما این بوده که در جلسات بررسی پرونده، نمایندگان وزارت بهداشت هم حضور داشته باشند که دکتر حریرچی، قائم مقام وزیر بهداشت و دکتر آقاجانی، معاون درمان وزیر بهداشت در چند جلسه حضور داشتند. همچنین معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران هم از ابتدای بررسی پرونده در کنار ما بودند.» رییس کل سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه در ابتدای رسیدگی به پرونده آقای کیارستمی از متودولوژی فازبندی استفاده کرده و روند درمان‌شان را از بیمارستان “جم” و “آراد” بررسی کردیم، گفت: «در روز اول در جمع کارشناسان این اتفاق نظر حاصل شد که در هر کجای پرونده ابهامی وجود دارد تا زمانی که اغنا و اجماع همه کارشناسان در آن مورد ایجاد نشده، به بخش دیگری از پرونده ورود پیدا نکنیم.»
ضرورت برگشت پرونده پزشکی کیارستمی از فرانسه
سازمان نظام پزشکی تنها به این دلیل پیگیر پرونده کیارستمی است که این موضوع برای بسیاری از افراد اهمیت دارد و هنوز شکایت رسمی درمراجع قضایی مربوط به رسیدگی پرونده ای پزشکی از سوی خانواده مرحوم کیارستمی ثبت نشده است.
زالی در ادامه گفت: « در رسیدگی به پرونده کیارستمی، هدف کشتن وقت نیست، بلکه هدفمان رسیدن به یک نتیجه مناسب است. در عین حال باید توجه کرد که در پرونده‌های پزشکی یک پیوستگی وجود دارد و نمی‌توان بدون وجود قسمت‌های پایانی پرونده، نظر قطعی داد. بنابراین وجود پرونده پزشکی کیارستمی در فرانسه ضروری است. بنابراین ما نامه‌ای به صورت رسمی به نظام پزشکی فرانسه ارسال کردیم و در آن نه تنها درخواست ارسال اوراق بالینی‌شان را داده‌ایم بلکه جنبه حقوقی بحث را هم توضیح داده‌ایم و حتی از آنها درخواست کردیم که نظر فنی و تحلیلی خودشان را برای ما اعلام کنند.» یکی از مهمترین نکات در ارتباط با پرونده پزشکی کیارستمی نتایج حاصله از بستری و فوت مرحوم در پاریس است که توسط بیمارستان طرف فرانسوی جمع آوری شده است. در حالی که نامه ارسالی ایران به فرانسه برای دریافت پرونده پزشکی مرحوم کیارستمی توسط مقامات پزشکی فرانسه دریافت شده اما تا کنون پاسخی از آن ها به ایران ارسال نشده است.
رییس کل سازمان نظام پزشکی با اشاره به اینکه در حال حاضر همه اظهارات درباره علت فوت آقای کیارستمی احتمالی است، گفت: «باید توجه کرد که پرونده کیارستمی دو بخش دارد؛ یکی بخش داخل ایران است که این بخش در دست بررسی بوده و ما همه مستندات را دریافت کرده‌ایم و برای اعلام نظر در این بخش منتظر نظرات کارشناسی و تکمیل بررسی‌ها هستیم، اما بخش دیگر پرونده یعنی اعلام نظر درباره علت فوت را تا زمانی که پرونده از فرانسه به ایران نیاید، نمی‌توانیم هیچ اعلام رسمی و فنی ارائه دهیم.»
بررسی خطاهای پزشکی تا پایان سال
انتشار اخبار خطاهای پزشکی در سال های اخیر به ظاهر نشان از بالا رفتن آمار در قصور و خطای پزشکی دارد، زالی در این باره خبر از کار تحلیلی داد و گفت: « در این زمینه آمارهای لازم را از استان‌ها دریافت کرده‌ایم. البته باید توجه کرد که خطای پزشکی در همه جا وجود دارد.» رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور درباره ارائه آماری از خطاهای پزشکی و درمانی کشور پاسخ داد: «انتهای سال ۹۵ آمار تحلیلی در این باره آماده می‌شود ولی این آمار صرفاً مربوط به نظام‌پزشکی نیست بلکه پزشکی قانونی و دادسرای پزشکی نیز است ولی به هر حال خطای پزشکی در همه جای دنیا وجود دارد ولی بحث پیشگیری و کاهش آن باید مهم جلوه کند مثلاً در حال حاضر با کمک کمیته‌های بیمارستانی در دو بیمارستان خصوصی کمیته اخلاق تشکیل شده است و درحال بررسی تخلفات یکی از پزشکان است.»
فقط ۲ واحد درسی اخلاق پزشکی کافی نیست
در کنار موضوع خطاهای پزشکی، به اخلاق پزشکان نیز هجمه های زیادی وارد است. به گونه ای که در سال های اخیر مواردی مانند کشیدن بخیه از صورت کودک ۶ ساله، بد رفتاری هایی که با مادران باردار و کتک خوردن یک کودک از دندانپزشک اش در کنار برخی بدرفتاری های پرستان با بیمار هویت و اخلاق برخی پزشکان را زیر سوال برده است. رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور با مهم شمردن اخلاق پزشکی می گوید: « اخلاق پزشکی بسیار مهم است و فارغ از چارچوب‌های خشک باید به آن پرداخت و به نوعی ملکه پزشک شود، بنابراین فقط ۲ واحد درسی اخلاق پزشکی کافی نیست و باید ممارست داشته باشد، بنابراین با توجه به اینکه آیین اخلاق پزشکی در سازمان نظام پزشکی نداشتیم ولی کارهایی در فرهنگستان علوم پزشکی صورت پذیرفته بود، آیین‌نامه کامل تا آذرماه امسال آماده خواهد شد.» در بیمارستان های کشور کمیته های اخلاقی وجود دارد که در تعریف آن آمده است: «این کمیته جهت ارائه رهیافت های لازم در زمینه نحوه استفاده مطلوب از یافته های علوم تجربی و امکانات تشخیصی درمانی و مراعات ارزشهای متعالی اسلامی در امور پزشکی تشکیل می گردد و زمینه ساز اعتماد متقابل بین جامعه پزشکی و مردم و مراجعین به بیمارستان می باشد.» رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور در ادامه با تاکید بر جای خالی کمیته اخلاق پزشکی بیمارستانی عنوان کرد: «در بیمارستان‌ها ۱۷ کمیته وجود دارد که یکی از مهمترین کمیته‌ها اخلاق پزشکی است و معتقدیم هر چه اقدامات در محیط درمانی مدیریت شود بهتر از پرداختن آن در چارچوب‌های اداری سازمان نظام پزشکی است.»
استثمار پزشکان جوان
از دیگر بحث های مهم در دنیای پزشکی کشور چالش های مالیاتی پزشکان و فرسودگی شغلی آن ها بود که که در شهرستان ها این کمبود ها بیشتر حس می شود. زالی در این باره گفت:« متاسفانه برخی موسسات خیریه پزشکان جوان را استثمار می‌کنند و این پزشکان جوان مجبور می‌شوند به بهانه موسسه خیریه با درآمدهای بسیار اندک فعالیت کنند.» وی همچنین با پرداختن به یکی دیگر از مشکلات عمده جامعه پزشکی عنوان کرد: «از مهمترین مشکلات جامعه پزشکی مربوط به پزشکان جوان است که دچار چالش امنیت شغلی برای آینده هستند و این باعث کاهش انگیزه در آنان شده است.»/ابتکار